Hội thảo đề tài khoa học cấp Bộ “Vai trò và trách nhiệm của Chính quyền đô thị các thành phố trực thuộc Trung ương trong bảo đảm an ninh con người”

Sáng ngày 23/6/2025, Học viện Chính trị khu vực I tổ chức Hội thảo đề tài khoa học cấp Bộ “Vai trò và trách nhiệm của Chính quyền đô thị các thành phố trực thuộc Trung ương trong bảo đảm an ninh con người”, mã số B24.01 do TS Phạm Thị Ngọc Dung, Phó Giám đốc Học viện làm chủ nhiệm, Học viện Chính trị khu vực I là cơ quan chủ trì.

PGS,TS Nguyễn Vĩnh Thanh, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Học viện chủ trì Hội thảo

Dự Hội thảo có PGS,TS Nguyễn Vĩnh Thanh, Bí thư Đảng, Giám đốc Học viện; PGS,TS Nguyễn Ngọc Toàn, Phó Giám đốc Học viện; PGS,TS Nguyễn Thị Thanh Hải, Phó Viện trưởng Viện Quyền con người, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; PGS, TS Trương Hồ Hải, Viện trưởng Viện Nhà nước và Pháp luật, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; đại diện Lãnh đạo Ban Quản lý khoa học và Hợp tác quốc tế; TS Vũ Đình Hoàng, Văn phòng Chính phủ; ThS Hoàng Lê Việt Anh, UBND Thành phố Hà Nội; thành viên nghiên cứu đề tài; giảng viên khoa Nhà nước và Pháp luật, Khoa Lãnh đạo học và Hành chính công và viên chức quan tâm đến dự.

TS Phạm Thị Ngọc Dung, Phó Giám đốc Học viện, chủ nhiệm Đề tài trình bày Báo cáo tổng hợp kết quả nghiên cứu

Tại Hội thảo, TS Phạm Thị Ngọc Dung cho biết: Bước vào thế kỷ XXI, người dân đô thị phải đối diện với những vấn đề như di dân, mất việc làm, tôn giáo, xâm phạm dữ liệu cá nhân… đe dọa tới cuộc sống. Trước tình hình đó, chính quyền đô thị, cơ quan nhà nước ở địa phương phải có trách nhiệm chăm lo, bảo đảm, bảo vệ cuộc sống bình thường của người dân tránh khỏi các nguy cơ kể trên. Do đó, nghiên cứu về “Vai trò và trách nhiệm của chính quyền đô thị ở các thành phố trực thuộc Trung ương trong bảo đảm an ninh con người” là yêu cầu cần thiết.

Để giải quyết một cách có hiệu quả các nguy cơ, thách thức đặt ra trong bảo đảm an ninh con người ở các đô thị và thực hiện quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về vấn đề này, cần phải xác định rõ vai trò của chính quyền đô thị các thành phố trực thuộc Trung ương trong bảo đảm an ninh con người đó là tiên phong, dẫn dắt các chủ thể khác trong xã hội tham gia vào hoạt động này; đồng thời, đóng vai trò kiến tạo để phát triển kinh tế - xã hội đô thị; ngoài ra, cũng phải thực hiện vai trò phân phối, tái phân phối thu nhập, giải quyết các vấn đề an ninh, an toàn và an sinh xã hội ở đô thị.

Trên cơ sở đó, trách nhiệm của chính quyền đô thị là thông qua việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ luật định, đặc biệt là qua ban hành, xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật để ứng phó với các nguy cơ nổi cộm ở đô thị đe dọa đến an ninh con người đó là: thất nghiệp, chất lượng dịch vụ y tế, di dân, ô nhiễm môi trường, tội phạm công nghệ cao, lừa đảo, đánh cắp dữ liệu cá nhân.

Việc chính quyền đô thị bảo đảm tốt an ninh con người có ý nghĩa quan trọng trong quá trình phát triển bền vững kinh tế, xã hội, môi trường và con người mà Đảng và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đang theo đuổi, đồng thời cũng thể hiện bản chất tốt đẹp, nhân văn của chế độ xã hội chủ nghĩa tất cả là vì giải phóng và phát triển con người.

Về kết quả nghiên cứu, Đề tài đã làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò và trách nhiệm của chính quyền đô thị các thành phố trực thuộc trung ương trong bảo đảm an ninh con người. Đánh giá thực trạng vai trò và trách nhiệm của chính quyền đô thị các thành phố trực thuộc trung ương trong bảo đảm an ninh con người thông qua việc: ban hành, tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm an ninh con người; tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh con người và đánh giá kết quả, phân tích nguyên nhân, ưu điểm, hạn chế, những vấn đề đặt ra trong thực hiện vai trò và trách nhiệm của chính quyền đô thị các thành phố trực thuộc trung ương trong bảo đảm an ninh con người trong bối cảnh hiện nay.

Kết quả nghiên cứu của đề tài cho thấy, để phát huy vai trò và nâng cao trách nhiệm của chính quyền đô thị tại các thành phố trực thuộc Trung ương trong bảo đảm an ninh con người, cần thống nhất một số quan điểm: Thứ nhất, bảo đảm an ninh con người phải được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong toàn bộ quá trình thực hiện chức năng quản lý nhà nước của chính quyền đô thị. Thứ hai, chính quyền đô thị cần phát huy mạnh mẽ vai trò chủ động, sáng tạo trong việc nhận diện, ứng phó và giải quyết các thách thức đe dọa đến an ninh con người trong bối cảnh đô thị hóa và toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng. Thứ ba, chính quyền đô thị có trách nhiệm bảo đảm quyền tiếp cận công bằng, toàn diện đối với các dịch vụ thiết yếu cho mọi cư dân đô thị, góp phần thu hẹp bất bình đẳng và tăng cường công bằng xã hội. Thứ tư, cần xác lập mối liên kết chặt chẽ, bền vững giữa phát triển kinh tế - xã hội với bảo đảm an ninh con người như một yêu cầu chiến lược trong quản trị đô thị hiện đại. Thứ năm, việc tăng cường phối hợp liên ngành, liên cấp, cùng với sự tham gia tích cực của người dân trong các hoạt động bảo đảm an ninh con người là yếu tố không thể thiếu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và xây dựng đô thị an toàn, bền vững và hướng đến con người. Các quan điểm này là cơ sở khoa học quan trọng để tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật và mô hình tổ chức chính quyền đô thị trong thời gian tới.

Để phát huy vai trò và nâng cao trách nhiệm của chính quyền đô thị tại các thành phố trực thuộc Trung ương trong bảo đảm an ninh con người, Đề tài đã đưa ra hệ thống giải pháp mang tính chiến lược và toàn diện. Trước hết, cần tiếp tục hoàn thiện cơ sở khoa học về an ninh con người nhằm tạo nền tảng lý luận vững chắc cho hoạch định chính sách và tổ chức thực hiện. Đồng thời, phải nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền đô thị và người dân về tầm quan trọng và nội hàm của bảo đảm an ninh con người trong điều kiện phát triển đô thị nhanh và sâu rộng. Bên cạnh đó, cần hoàn thiện thể chế liên quan đến bảo đảm an ninh con người, đặc biệt là thể chế gắn với mô hình tổ chức chính quyền đô thị đặc thù tại các thành phố trực thuộc Trung ương. Việc đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền đô thị theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả là yêu cầu cấp thiết, gắn liền với xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Chính quyền đô thị cũng cần chú trọng đến việc tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con người của người dân đô thị như một nguyên tắc xuyên suốt. Quy hoạch phát triển đô thị phải được định hướng rõ ràng tới mục tiêu phát triển bền vững, trong đó an ninh con người là trọng tâm cần được bảo đảm. Song song với đó, việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ứng dụng khoa học - công nghệ hiện đại và mở rộng hợp tác quốc tế là những yếu tố quan trọng nhằm nâng cao năng lực bảo đảm an ninh con người trong kỷ nguyên số. Cùng với đó, cần tăng cường công tác tổng kết thực tiễn, thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, nhằm thiết lập nền tảng pháp lý và thực thi hiệu quả để bảo vệ an ninh con người một cách toàn diện và bền vững.

PGS,TS Trương Hồ Hải, Viện trưởng Viện Nhà nước và Pháp luật, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu tại Hội thảo

PGS,TS Nguyễn Thị Thanh Hải, Phó Viện trưởng Viện Quyền con người, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu tại Hội thảo

ThS Hoàng Lê Việt Anh, UBND Thành phố Hà Nội phát biểu tại Hội thảo

TS Vũ Đình Hoàng, Văn phòng Chính phủ phát biểu tại Hội thảo

Tại Hội thảo, các nhà khoa học đánh giá cao kết quả nghiên cứu của các thành viên nhóm Đề tài, đồng thời tham góp ý kiến nhằm hoàn thiện bản tổng hợp kết quả nghiên cứu Đề tài. Để làm sâu sắc hơn những nội dung nghiên cứu của Đề tài, các nhà khoa học cùng các đại biểu tham dự Hội thảo đã trao đổi, thảo luận về các vấn đề liên quan của đề tài như:vai trò, trách nhiệm của chính quyền đô thị trong bảo đảm an ninh con người; mối quan hệ giữa an ninh con người với quyền con người và giải pháp nâng cao hiệu quả bảo đảm an ninh con người của chính quyền đô thị các thành phố trực thuộc trung ương; vai trò, trách nhiệm bảo đảm an ninh con người của chính quyền đô thị một số quốc gia trên thế giới và những gợi mở cho Việt Nam; Chuyển đổi số để bảo đảm an ninh con người tại Thành phố Hà Nội.

PGS,TS Nguyễn Ngọc Toàn, Phó Giám đốc Học viện phát biểu tại Hội thảo

TS Trương Bảo Thanh, Phó Trưởng khoa Kinh tế Chính trị phát biểu tại Hội thảo

TS Nguyễn Thúy Hoa, Phó Trưởng khoa Nhà nước và Pháp luật phát biểu tại Hội thảo

Đại diện cơ quan chủ trì, PGS,TS Nguyễn Vĩnh Thanh, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Học viện đánh giá: Đề tài “Vai trò và trách nhiệm của Chính quyền đô thị các thành phố trực thuộc Trung ương trong bảo đảm an ninh con người”, mã số B24.01 đã được triển khai đúng tiến độ, đảm bảo nội dung và yêu cầu nhiệm vụ theo Hợp đồng đã được ký kết. Đồng chí đề nghị, Ban Chủ nhiệm Đề tài nghiêm túc tiếp thu các ý kiến đóng góp từ các nhà khoa học tại Hội thảo, đồng thời bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm, góp ý của đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học nhằm nâng cao chất lượng, hoàn thiện Báo cáo tổng hợp nghiên cứu và Báo cáo kiến nghị của Đề tài.

Trung tâm Thông tin khoa học và Tạp chí